“Boyu ne kadar uzamış, kocaman olmuş”, yeni doğan bir bebeği belirli bir süre sonra tekrar gördüğümüzde bu ve benzeri cümleler kurarız. Peki bebeklerin doğduklarında boyları nedir? Ne hızla uzar? Gelin birlikte öğrenelim.
Yeni doğmuş bir bebeğin boyu, başın üstünden ayağın topuğuna kadar ölçüldüğünde 47 – 53 cm aralığında değişebilir ve uzman doktorlar bu aralığın normal olduğunu düşünmektedir. Erkek bebekler ortalama olarak kız bebeklerden biraz daha uzundur.
İlk yıl boyunca ortalama bebek boyları
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere altı ülkede çocukların optimal büyüme ortamlarında beklenen büyümelerine göre standart bebek büyüme çizelgeleri yayınlamaktadır.
Çoğu zaman “uzunluk” ve “boy” terimlerini birbirinin yerine kullandığına dikkat etmişsinizdir. 2 yaşına kadar çoğu doktor bebeklerin boylarını yatarak ölçer. Ölçüm terimlerinde uzmanlar buna “yatık uzunluk” adını vermektedir. Bu, doktorların bir çocuk ayakta durabildiğinde ölçecekleri boydan farklıdır.
WHO’nun büyüme çizelgelerine göre, erkek ve kız bebeklerin aylara göre ortalama uzunlukları aşağıdaki gibidir:
Yaş Erkek bebek Kız bebek
Doğum (50 cm) (49 cm)
1 ay (55 cm) (54 cm)
2 ay (58,5 cm) (57 cm)
3 ay (61,5 cm) (60 cm)
4 ay (64 cm) (62 cm)
5 ay (66 cm) (64 cm)
6 ay (68 cm) (66 cm)
7 ay (69 cm) (67 cm)
8 ay (71 cm) (69 cm)
9 ay (72 cm) (70 cm)
10 ay (73 cm) (71,5 cm)
11 ay (74,5 cm) (73 cm)
12 ay (76 cm) (74 cm)
Yukarıdaki rakamlar ortalamaları temsil etmektedir. Çocuklar farklı boylarda da sağlıklı olabilirler.
Bebeğini ölçüm için götüren bir ebeveyn, ölçülen uzunluğun ölçümü kimin yaptığına ve bebeğin o sırada ne kadar hareket ettiğine göre değişebileceğini de bilmelidir. Araştırmalar bebek muayeneleri sırasında yapılan uzunluk ölçümlerinin en fazla ölçüm hatasına sahip olduğunu göstermektedir.
Bu nedenle, bir ziyaretten diğerine bebeğin boyunda beklenmedik bir değişiklik olduğu görülüyorsa, bunun nedeni ölçümdeki farklılıklar olabilir.
Bir bebeğin küçük veya büyük olması ne anlama gelir?
Bebeklerin tipik doğum ağırlıkları ve boyları arasında büyük farklılıklar vardır. Bazı bebekler diğerlerinden daha küçük veya daha büyük olabilir ve hiçbir sağlık sorunu yoktur. Bu nedenle, uzunluk tek başına bir bebeğin sağlıklı olup olmadığını göstermez.
Bunun yerine, doktorlar zaman içindeki genel büyüme modeline bakarlar. Sağlıklı bebekler arasında uzunluk için büyüme oranları oldukça tahmin edilebilirdir. Bir bebek ortalamadan daha uzun doğmuşsa, büyüdükçe bu şekilde kalması muhtemeldir.
Ancak bir bebek normalden önemli ölçüde daha küçük veya daha büyükse ya da boyutu beklenmedik bir şekilde değişiyorsa, bu genetik bir farklılığa veya sağlık durumuna işaret edebilir.
Bir bebeğin kısa olmasına ne sebep olur?
Bebeklerin boyunu etkileyen birçok faktör vardır. En etkili olanlardan biri genetiktir. 2018 yılında yapılan bir çalışma, genetiğin doğum uzunluğunu doğum ağırlığından daha fazla etkilediğini göstermektedir.
Doğumdan sonra bebeğin büyümesini etkileyebilecek faktörler şunlardır:
- Beslenme: Yeterli süt veya mama almak bebeklerin kilo almasına yardımcı olur, bu da büyümelerine yardımcı olur.
- Hormonlar: Hormonal dengesizlikleri olan bazı çocuklar yaşıtlarına göre daha yavaş veya daha hızlı büyüyebilir.
- İlaçlar: Steroidler gibi bazı ilaçlar büyümesini azaltabilir.
- Genetik: Çocuklar büyük olasılıkla öz ebeveynlerine benzer bir boyda büyüyeceklerdir.
Bazen bu faktörlerin etkileri ancak daha sonra ortaya çıkar ve insanlar yaşamlarının ilk yılında bunları fark etmeyebilir.
Yenidoğanlar ne kadar beslenmeli?
Yaşamın ilk haftalarında, ebeveynler için yeni doğmuş bir bebeği ne kadar besleyeceklerini bilmek zor olabilir. Bebek doğumdan sonra kilo kaybederse, özellikle de bebek erken doğmuşsa veya başka sağlık riski faktörleri varsa, mümkün olduğunca çabuk kilo almasına yardımcı olmak için baskı hissedilebilir.
Ancak, yenidoğanların yedikleri yiyecek miktarı kilolarını boylarından daha çabuk etkiler. Uzun süreli yetersiz beslenmenin bir sonucu olarak boy uzunluğunda azalma meydana gelir.
Anne sütüyle beslenen bebekler ne kadar yemelidir?
Anne sütüyle beslenen yenidoğanların çoğu her 1 ila 3 saatte bir yemek yer. Zamanla beslenmeler arasındaki süre 2 ila 4 saate kadar uzayabilir. Kişiler, bebeğin beslenme ipuçlarını takip ederek bebeği besleyebilir.
Emziren bir kişi bebeğe ne kadar süt verdiğini ölçemediğinden, bebeğin yeterli süt alıp almadığını emzirme ve bez değiştirme sıklığına bakarak ölçebilir. Bu göstergeler aşağıdakileri içerir:
- Bebeğin 24 saat içinde en az 8 ila 12 kez emzirilmesi
- 2. gün itibarıyla bebeğin 24 saat içinde en az iki ıslak bezi olmalıdır. 3. ve 4. günlerde en az üç veya daha fazla ıslak bez ve 5. günde en az altı veya daha fazla ıslak bez.
- 4. gün itibarıyla günde en az 3 ila 5 bağırsak hareketi.
Mama ile beslenen bebekler ne kadar yemelidir?
Anne sütüyle beslenen yenidoğanlara benzer şekilde, mamayla beslenen bebekler geceleri de dahil olmak üzere 24 saat içinde 8 ila 12 kez yemek yemelidir. Bu, çocuk katı gıdalara başlamaya hazır olduğunda yaklaşık 6 aylık olana kadar devam edecektir.
Yetişkinlerde olduğu gibi bebekler de benzersizdir. Bebek tipik bir şekilde büyüdüğü ve aniden önceki büyüme yüzdesinin çok altına düşmediği sürece, bu genellikle iyi bir işarettir.
Kaynak: www.medicalnewstoday.com