On yıllardır yumurta, kolesterol konusunda uyarıda bulunan doktorlar tarafından kahvaltı masalarında istenmeyen besinler olarak görüldü. Ancak yeni bir araştırma, farklı bir şey söylüyor.
Araştırmacılar, doymuş yağ oranı düşük bir diyetin parçası olarak günde iki yumurta yemenin, minimum yumurta tüketimi ile doymuş yağ oranı yüksek bir diyet uygulamaya kıyasla kötü kolesterolü düşürdüğünü buldu. Öte yandan, yumurtadan kaçınan ancak bol miktarda doymuş yağ tüketen katılımcıların kolesterol seviyelerinde herhangi bir iyileşme görülmedi.
Bilim İnsanları Yumurtaları Nasıl Test Etti?
Güney Avustralya Üniversitesi’nden bilim insanları, uzun süredir devam eden “sağlıklı yumurta” tartışmasını çözmeye çalışan en son ekip. Çalışmaları için, normal kolesterol seviyelerine sahip 61 sağlıklı yetişkinle çalıştılar ve onları rastgele sırayla beş hafta süren üç farklı diyete tabi tuttular.
- İlk diyet, hem kolesterol hem de doymuş yağ oranı yüksek tipik beslenme alışkanlıklarını izliyordu ve katılımcılar haftada sadece bir yumurta ile sınırlıydı.
- İkinci diyet, günde iki yumurtaya izin veriyordu, ancak yağsız et, az yağlı süt ürünleri ve bitki bazlı proteinlere ağırlık vererek doymuş yağ oranını düşük tutuyordu.
- Üçüncü diyet, tereyağı ve tam yağlı yoğurt gibi gıdalarla yüksek doymuş yağ oranını korurken, yumurtaları tamamen ortadan kaldırıyordu.
Üç diyetin tümü aynı kalori miktarını içeriyordu ve katılımcılar haftalık olarak diyetisyenlerle görüşmeler yaptı. Beş haftalık dönemin sonunda yapılan kan testleri çarpıcı farklılıklar ortaya çıkardı ve 48 katılımcı üç diyet aşamasını da tamamladı.
Doymuş Yağ Suçlanıyor
Sonuçlar, yumurta ve kolesterol hakkındaki geleneksel bilgileri alt üst etti. Düşük doymuş yağlı bir diyetle günde iki yumurta yiyen katılımcılar, yüksek doymuş yağlı kontrol diyetine kıyasla kötü kolesterol seviyelerinde ortalama 5,7 puanlık bir düşüş gördü.
Peki ya yumurtadan kaçınırken yüksek doymuş yağ alımını sürdürenler? Onların kötü kolesterol seviyeleri neredeyse hiç değişmedi.
Daha da çarpıcı olanı, araştırmacılar tüm katılımcılarda doymuş yağ tüketimi ile kötü kolesterol seviyeleri arasında doğrudan bir ilişki buldular. Günlük tüketilen her ek gram doymuş yağ için kötü kolesterol arttı. Diyet kolesterol alımı ile kan kolesterol seviyeleri arasında böyle bir ilişki görülmedi.
Bu sonuçlar, birçok kalp doktorunun standart kolesterol testlerinden daha iyi bir kalp hastalığı riski belirleyicisi olarak gördüğü apolipoprotein B için de geçerliydi. Bu protein, kandaki kolesterolü taşıyan bir kamyon gibi davranır ve daha yüksek seviyeler, kolesterolü sorunlara neden olabileceği arterlere taşıyan daha fazla kamyon anlamına gelir.
Yumurta Kolesterolü Hakkında Karmaşık Gerçek
Genel kolesterol tablosu yumurtaları olumlu gösterirken, çalışma bazı etkileri ortaya çıkardı ve durumu karmaşıklaştırdı. Günde iki yumurta yiyen katılımcılar, bazı faydaları potansiyel olarak dengeleyebilecek kolesterol türlerinde değişiklikler yaşadı.
Özellikle, yumurta diyeti daha büyük kolesterol parçacıklarını (genellikle daha az zararlı olarak kabul edilir) azaltırken, arterleri tıkayan plaklara katkıda bulunma olasılığı daha yüksek olan daha küçük, daha yoğun parçacıkları artırdı. Ayrıca, HDL alt türü H4 dahil olmak üzere bazı yararlı kolesterol alt türleri yumurta diyetinde azaldı.
Araştırmacılar, H4 alt türünün geçmiş çalışmalarda kardiyovasküler riskle bağlantılı olduğunu ve seviyelerinde her bir standart sapma düşüşüyle kalp krizi ve felç riskinde yüzde 13 ila 14 artış olduğunu belirtti. Bu çalışmada, H4 alt türü yumurta diyetiyle 0,13 standart sapma azaldı; bu miktar, önceki araştırmalara göre kardiyovasküler riskte yaklaşık yüzde 1,9 artışa karşılık gelebilir. Bu spekülatif olsa da, potansiyel ödünleşmeleri bağlamsallaştırmaktadır.
Bu sonuçlar, yumurtaların kendilerinin kolesterol sorunlarına yol açmadığını, ancak vücudun kolesterol sistemi üzerindeki etkilerinin basitçe “iyi” veya “kötü” olarak nitelendirilemeyecek kadar karmaşık olduğunu göstermektedir.
Bu sonuçların kahvaltınız için anlamı
1960’lardan bu yana, sağlık otoriteleri diyet kolesterolünün sınırlandırılmasını önermektedir ve yumurtalar, doğal olarak doymuş yağ oranı düşük olmasına rağmen, genellikle bu sınırlamanın en büyük yükünü üstlenmektedir. Ancak bu çalışma, bu beslenme kurallarının bir kenara bırakılmasını önermektedir.
On yıllarca beslenme düzeninden dışlanan yumurtalar, bazı koşullar altında rehabilitasyona hazır görünüyor. Bu çalışma, kalp hastalığı riski için önemli olan kan kolesterol düzeylerini beslenme kolesterolünün değil, doymuş yağın etkilediğine dair ikna edici kanıtlar sunmakta. Çoğu sağlıklı yetişkin için, doymuş yağ oranı düşük bir diyetin parçası olarak yumurta yemek sadece zararsız değil, aynı zamanda kolesterol yönetimi için potansiyel olarak faydalıdır.
Yasal Uyarı: Bu çalışma sağlıklı yetişkinler üzerinde gerçekleştirilmiş ve katılımcılar diyetleri boyunca beş hafta boyunca takip edilmiştir. Sonuçlar, mevcut kardiyovasküler veya metabolik rahatsızlıkları olan kişiler için geçerli olmayabilir. Araştırma, Egg Nutrition Center (American Egg Board) tarafından finanse edilmiştir. Tüm bulgular, daha geniş beslenme düzenleri ve bireysel sağlık ihtiyaçları bağlamında yorumlanmalıdır.
Kaynak: https://studyfinds.org/
