Spor salonunda ya da açık havada yaptığınız egzersiz sonrası başınızın döndüğü oldu mu? Hemen panik olmayın ama egzersiz sonrası baş dönmesi tedavi gerektiren bir duruma da işaret edebilir. Uzmanlar egzersiz sonrasında görülebilen baş dönmesinin nedenlerini sıraladı. Detaylar içeriğimizde…
Antrenmandan sonra baş dönmesi veya sersemlik hissi dehidrasyon, aşırı efor, kan şekerinde düşüş veya diğer sorunların işareti olabilir. Baş dönmesi sürekli hareket eden makineler kullanıldığında da ortaya çıkabilir.
Aşırı efor
Aşırı efor, insanlar fiziksel aktivite sırasında kendilerini çok zorladıklarında ortaya çıkar. Aşırı efor belirtileri şunları içerir:
- Baş dönmesi
- Baygınlık hissi
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Nefes darlığı
- Susuzluk
- Kusma
Aşırı efor sadece spor salonlarında veya egzersiz sınıflarında gerçekleşmez. Herhangi bir fiziksel aktivite sırasında meydana gelebilir.
Sürekli hareketli makinelerinin kullanımı
Bir kişinin yaptığı egzersiz türü baş dönmesi hissedip hissetmemesini etkileyebilir. Örneğin, her ikisi de sürekli hareket içeren eliptik bir makine veya koşu bandı kullanmak, baş dönmesine neden olabilir.
Bazı insanlar makineden çıktıklarında sersemlik yaşarlar. Hareket etmedikleri halde hala hareket ediyorlarmış gibi hissedebilirler.
Dehidrasyon
Dehidrasyon, vücut aldığından daha fazla su kaybettiğinde ortaya çıkar. Dehidrasyon en çok çocuklarda ve yaşlı yetişkinlerde görülmekle birlikte, her yaştan insanı etkileyebilir.
Sağlıklı yetişkinlerin, özellikle sıcak havalarda, küçük bir hastalık veya yoğun fiziksel aktivite nedeniyle dehidrasyon yaşaması muhtemeldir.
Dehidrasyon belirtileri şunları içerir:
- Baş dönmesi
- Ağız kuruluğu
- Aşırı susuzluk
- Baygınlık veya sersemlik hissi
- Daha az sıklıkta idrara çıkma
- Yorgunluk
- Zayıflık
Su kaybı nedeniyle vücut ağırlığının sadece %1 ila %2’sinin kaybedilmesi anlamına gelen hafif dehidrasyon bile bu semptomlara neden olabilir. Birçok insan susuzluğun dehidrasyonun ilk belirtilerinden biri olduğunu düşünür, ancak bir kişi susadığını hissettiğinde zaten dehidrasyon yaşıyor demektir.
Oksijen eksikliği
Egzersiz sırasında yanlış nefes alma, bazı kişilerin kaslarının ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli oksijen almadığı anlamına gelir.
Egzersiz sırasında kaslar normalden daha fazla oksijen kullanır. Bu nedenle daha yüksek oksijen alımını kolaylaştırmak için kalp atış hızı ve nefes alıp verme hızlanır.
Yeterince sık veya derin nefes almayan kişilerin beyinlerinde optimum seviyeden daha düşük bir oksijen seviyesi görülebilir. Baş dönmesi beynin daha fazla oksijene ihtiyaç duyduğunun bir işaretidir.
Düşük kan basıncı
Kan basıncı, kanın arter duvarlarına doğru itme kuvvetidir. Çoğu insanda sağlıklı kan basıncı 120/80 milimetre cıvadan (mm Hg) azdır. Düşük tansiyonu veya hipotansiyonu olan kişilerin kan basıncı 90/60 mm Hg değerinin altında olacaktır.
Kan basıncı tipik olarak egzersizden sonraki bir saat içinde en düşük seviyededir. Ancak bazı kişiler daha ani bir düşüş fark edebilir.
Baş dönmesine ek olarak, hipotansiyon belirtileri şunları içerir:
- Bulanık görme
- Bayılma
- Yorgunluk
- Konsantrasyon kaybı
- Mide bulantısı
Yoğun aktiviteler çoğunlukla düşük tansiyona neden olur, ancak herhangi bir aktivite bunu tetikleyebilir. Hipotansiyonu olan bazı kişiler sadece çok hızlı ayağa kalktıklarında semptomlar hissederler.
Hipotansiyon, hamilelik sırasında egzersize bağlı baş dönmesinin bir nedeni olabilir. Ayrıca dehidrasyon, kalp sorunları ve bazı ilaçların kullanımından da kaynaklanabilir.
Düşük kan şekeri
Hipoglisemi veya düşük kan şekeri, kandaki glikoz (şeker) seviyesi çok düşük olduğunda ortaya çıkar.
Şeker vücudun birincil enerji kaynağıdır. Egzersiz sırasında kaslar normalden daha fazla glikoz kullanır. Sonuç olarak, bazı insanlar fiziksel efor sırasında veya sonrasında düşük kan şekeri yaşarlar.
Hipoglisemi belirtileri şunları içerir:
- Baş dönmesi
- Kaygı
- Sakarlık
- Yorgunluk
- Açlık
- Sinirlilik
- Sallamak
- Terleme
Egzersizden önce fazla yemek yememiş kişilerin hipoglisemi yaşama olasılığı daha yüksek olabilir. Bu, sabah ilk iş egzersiz yapanlar için yaygın bir sorun olabilir.
Kalp aritmisi
Kalp aritmisi anormal bir kalp atışıdır. Kalbin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz atmasına neden olabilir. Kalp rahatsızlıkları ve duygusal stres de dahil olmak üzere birçok durum aritmiye neden olabilir.
Egzersiz de, özellikle kalp hastalığı olan kişilerde, kalp aritmisini tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
Tüm aritmiler semptomlara neden olmaz, ancak semptomlar ortaya çıktığında şunları içerir:
- Baş dönmesi
- Kalp atışında değişiklik
- Bayılma
- Baş dönmesi
- Nefes darlığı
- Terleme
Belirtiler ortaya çıktığında bile, bu mutlaka bir kişinin ciddi bir sorunu olduğu anlamına gelmez. Bununla birlikte, inatçı aritmiler için her zaman bir doktora görünmek önemlidir.
Egzersiz sonrası baş dönmesi nasıl atlatılır?
Egzersizden sonra baş dönmesi hissinin tedavisi, sorunun altında yatan nedene bağlıdır.
Bazı durumlarda iyileşme hızlı ve basittir. Diğer durumlarda, daha fazla araştırma ve tıbbi müdahale için bir doktora görünmek gerekebilir.
Dinlenin ve nefes alın
Baş dönmesi aşırı efor, yanlış nefes alma veya düşük kan basıncının bir sonucu olarak ortaya çıktığında, aşağıdakiler denenebilir:
- Sakinleşin ve birkaç dakika dinlenin.
- Oturun ve başınızı dizlerinizin arasına yerleştirin, bu beyne giden kan akışını artırır.
- Yavaşça nefes alıp verdiğinizden emin olarak birkaç dakika boyunca derin nefes alma alıştırması yapın.
- Egzersiz yaparken, düzenli bir ritimle nefes alıp vermeyi bilinçli olarak uygulayın.
- Bir koşu bandı veya sürekli hareket eden başka bir makine kullanırken baş dönmesi meydana geldiğinde, raylara sıkıca tutunmalı ve durmak güvenli olana kadar yavaşlamalısınız. Bu eylemler tehlikeli düşmeleri önleyebilir.
Baş dönmesi geçene kadar etrafta dolaşmaktan veya araba kullanmaktan kaçının.
Sıvı tüketin
Dehidrasyonun tek tedavisi sıvı ve elektrolitlerin yerine konmasıdır. Çoğu insan için su veya sporcu içeceği içmek semptomları çözecektir.
Bazı kişilerin su ve elektrolit içeren reçetesiz bir oral rehidrasyon solüsyonuna ihtiyacı olabilir.
İnsanlar gün boyunca idrarlarını soluk sarı yapacak kadar sıvı içmelidir. Çok sıcak veya nemli havalarda egzersiz yapıyorsanız, soğumaya yardımcı olması için soğuk sıvılar içmeye çalışın.
Bir şeyler yiyin
Bir şeyler yiyerek düşük kan şekeri seviyelerinizi yükseltebilirsiniz. Sağlıklı karbonhidratlar düşük kan şekerini tedavi etmek için en iyisidir, bu nedenle yanınızda bir muz veya biraz hurma bulundurmanız iyi olur.
Bir bardak meyve suyu içmek hipoglisemi semptomlarından daha hızlı kurtulmayı sağlayabilir.
Bununla birlikte, kan şekerinin tekrar düşmesini önlemek için bunu tam tahıl ve protein içeren bir öğün veya atıştırmalıkla takip etmek iyi bir fikirdir.
Tıbbi müdahale
Egzersizden sonra baş dönmesini durdurmak için gerekli adımları atmanıza rağmen belirtiler devam ederse veya tekrarlarsa, bir doktorla görüşmeniz gerekebilir.
Bir doktor baş dönmesinin altında yatan nedenleri belirleyebilir, örneğin
- Şeker hastalığı
- Aritmi de dahil olmak üzere kalp sorunları
- Hamilelik
- Şiddetli dehidrasyon
- Şiddetli hipoglisemi
Diyabet ve kalp sorunları için ilaç veya tıbbi tedavi reçete edebilirler. Ciddi dehidrasyon veya ciddi hipoglisemi durumlarında, intravenöz sıvılar veya intravenöz glikoz ile acil tedavi almak gerekebilir.
Doktora ne zaman başvurulmalı?
Baş dönmesi devam ederse, uzman bir doktora başvurmak gereklidir.
Bireyler aniden veya sık sık kalp ritim bozukluğu belirtileri yaşarlarsa acil tıbbi yardım almalıdırlar.
Ayrıca, aşağıdaki gibi diğer durumların şiddetli semptomları için de acil bakım aramak gerekir:
- Kafa karışıklığı ve yönelim bozukluğu
- Aşırı yorgunluk
- Sıvıları tutamama
- Bilinç kaybı
Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/
