İster içinden ister yüksek sesle, çoğu insan kendi kendine konuşur. Olumlu ve destekleyici olduğunda, kendi kendine konuşma düşünceleri işlemenin, deneyimleri yansıtmanın veya karar vermenin sağlıklı bir yolu olabilir. Aslında araştırmalar, olumlu kendi kendine konuşmanın özgüveni artırabildiğini ve yüksek stresli görevleri yerine getirirken stres veya korkuyu azaltmaya yardımcı olduğunu gösteriyor.
Bununla birlikte, kendi kendinize konuşmanın normal ve sağlıklı olmadığı bazı durumlar da var. Kişinin kendisiyle ilgili olumsuz inançlarını sürekli olarak pekiştiren kendi kendine konuşmalar, düşük öz saygı, depresyon ve diğer ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir.
Neden Kendi Kendimize Konuşuruz?
Herkesin bir iç monologu vardır ve bu normaldir; bazıları kendi kendilerine yüksek sesle konuşarak bu monologla meşgul olurken, diğerleri sessiz kalır.
İnsanların neden kendi kendilerine konuştuğunu açıklayan iki teori:
Sosyal izolasyon teorisi: Yalnız geçirilen çok fazla zaman, insanların kendi kendilerine konuşma olasılığını artırır.
Bilişsel bozulma teorisi: Kendi kendine konuşma, psikolojik sağlığınızı etkileyen zor veya travmatik bir şeyle karşılaştığınızda ortaya çıkar.
Kendi kendine konuşmanın farklı nedenleri olabilir:
Özeleştiri: Kişinin kendisi veya performansı hakkında olumsuz şeyler söylemesi, örneğin “O toplantıda sunumumu daha iyi yapabilirdim.”
Kendini pekiştirme: “Hazırlandım ve yarınki sunumda iyi iş çıkaracağım” gibi olumlu nitelikleri veya başarıları hatırlatarak kişinin kendisini cesaretlendirmesi.
Kendini yönetme: Kişinin önemli görevleri organize etmesine ve hatırlamasına yardımcı olmak, örneğin, “Bugün o randevuyu almayı unutma.”
Sosyal değerlendirme: “Bana projemi sorarlarsa şöyle açıklarım…” gibi sosyal senaryoları yüksek sesle prova etmek.
Genel olarak, kendi kendine konuşma insanların düşüncelerini, deneyimlerini ve günlük kararlarını işlemek için kullandıkları yaygın bir davranış. Araştırmalar bu davranışı farkındalık, öz farkındalık ve duygusal düzenleme ile güçlü bir şekilde ilişkilendiriyor.
Birçok insan bilgiyi en iyi sözlü olarak veya işitsel süreçler yoluyla işler veya öğrenir, bu nedenle kendi kendine konuşma bu işlevi kullanmak için bir strateji olabilir.
Kendi Kendine Konuşmanın Faydaları
Kendi kendine konuşma olumlu ve teşvik edici bir şekilde yapıldığında, çeşitli şekillerde yardımcı olabilir.
Araştırmacılar ayrıca, insanların zor durumlarla başa çıkmalarına yardımcı olarak, olumlu kendi kendine konuşmanın stresin fizyolojik belirtilerini azaltabileceğini ifade ediyorlar. Olumlu kendi kendine konuşma şunları yapabilir:
- Dikkat ve odaklanmayı geliştirir
- Kendinize verdiğiniz sözleri ve taahhütleri sağlamlaştırır
- Zihinsel ve fiziksel görevleri daha az zorlayıcı hale getirir
- Problem çözme becerilerini geliştirir
- Motivasyonu artırır
- Depresyon ve sıkıntıyı azaltır
Kendinizle şefkatli bir şekilde konuşmak kaygılı endişeleri, utancı ve kendini suçlamayı azaltabilir. Kişisel zorluklarla başa çıkma, hataları affetme ve duygu ve davranışları düzenleme becerisini geliştirir ki bunların hepsi son derece sağlıklıdır.
Ne Zaman Yararlı Değildir?
Kendi kendine konuşma genellikle kendimiz ve etrafımızdaki dünya hakkında nasıl hissettiğimizi yansıtır. Bu duygular olumsuz olduğunda, kendi kendine konuşma onları güçlendirebilir.
Kendi kendine sık sık olumsuz konuşmak depresyona, düşük öz saygıya ve diğer ruh sağlığı sorunlarına da yol açabilir. Birçok insan kendi kendine konuşmayı zihinsel süreçleri üzerinde çalışmak için kullanırken, bu zihinsel süreçlerin aşırı farkında olmak obsesif-kompulsif düşünce ve davranışlara yol açabilir.
Olumsuz ve potansiyel olarak zararlı kendi kendine konuşma biçimleri şunları içerir:
Filtreleme: Sadece olumsuz olana odaklanmak ve olumlu olanı görmezden gelmek veya filtrelemek.
Felaketleştirme: Olası en kötü sonucun en muhtemel sonuç olduğunu varsaymak.
Kişiselleştirme: Her olumsuz olayın sizin hatanız olduğuna inanmak.
Kutuplaştırıcı: Kendinizi ya tamamen iyi ya da tamamen kötü olarak görmek.
Araştırmalar, kendi kendine daha sık konuşan bazı kişilerin bunu yalnızlıktan ya da sağlıklı veya yeterli sosyal ilişkilere sahip olmadıkları için yaptıkları fikrini de destekliyor.
Kendi Kendime Konuşmak Ruhsal Bir Bozukluk mudur?
Çoğu durumda, kendi kendine konuşmak normaldir ve bir ruh sağlığı bozukluğuna işaret etmez. Bununla birlikte, kendi kendine konuşma, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli ruh sağlığı koşullarının bir belirtisi olabilir:
- Anksiyete
- Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB)
- Şizofreni
- TSSB
- Depresyon
Sağlıklı kendi kendine konuşma ile gerçeklikle bağlantıyı kaybetme gibi potansiyel psikoz belirtilerini birbirinden ayırmak önemlidir. Sağlıklı kendi kendine konuşma, başkasıyla yapılan bir konuşma değil, bilinçli bir iç konuşma gibi hissedilir.
Ne Zaman Bir Sağlık Uzmanına Görünmeli?
Kendi kendine konuşma çoğu zaman faydalı olsa da, bazen profesyonel desteğe ihtiyaç duyulduğuna işaret edebilir. Olumsuz veya eleştirel kendi kendine konuşma, öz değerinizi ve genel refahınızı etkileyen sağlıksız bir anlatı oluşturabilir.
Kendi kendinize konuşmayı bırakmakta zorlanıyorsanız, aşırı endişeli hissediyorsanız veya kendi kendinize konuşmanızın giderek olumsuzlaştığını fark ediyorsanız, yardım almanın zamanı gelmiş olabilir.
Kaynak: www.verywellhealth.com
