Ağır bir yemekten sonra şişkinlik veya ara sıra ortaya çıkan hazımsızlık gibi sindirim rahatsızlıklarından şikayetçiyseniz çare mutfağınızda olabilir. Nane çayından kimyon tohumuna kadar, her evde bulunabilen malzemelerin sindirimi nasıl desteklediğini gelin birlikte öğrenelim.
Modern tıp etkili tedaviler sunsa da, bağırsak sağlığını destekleyen doğal yöntemlere olan ilgi yeniden artıyor.
Bu beş ot ve baharat, sindirimi iyileştirmeyle ilişkilendiriliyor. İşte detaylar…
- Nane
Nane, sindirim rahatsızlıklarını hafifletmek için en iyi bilinen bitkilerden biridir. Aktif bileşeni olan mentol, bağırsak kaslarını gevşeterek şişkinlik, gaz ve karın ağrısını azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca ağrıya duyarlılığı azaltabilir, zararlı bakterilerle savaşabilir ve iltihabı yatıştırabilir.
Klinik çalışmalar, nane yağı kapsüllerinin irritabl bağırsak sendromu (IBS) semptomlarını hafifletebileceğini göstermektedir. Nane yağı, asit reflüsü olan kişilere uygun olmayabilir, çünkü mide asidinin boğaza geri akmasını engelleyen kas olan alt “özofagus sfinkteri”ni gevşeterek, özellikle aç karnına mide ekşimesine neden olabilir. Nane çayı daha yumuşaktır ve benzer faydalar sağlayabilir.
- Papatya
Papatya sakinleştirici etkisiyle ünlüdür; ayrıca sindirim sistemini de rahatlatabilir. Papatya çayı, dünyanın en popüler bitkisel içeceklerinden biridir ve uzun süredir hazımsızlık, gaz, mide rahatsızlığı ve bağırsak tahrişini hafifletmek için kullanılmaktadır.
Kanıtlar çoğunlukla gelenekseldir, ancak hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, papatya özütünün antioksidan özellikleri sayesinde mide ülserlerini azaltabileceğini göstermektedir. Papatya çocuklara da yardımcı olabilir: Bir çalışmada, papatya bazlı çay verilen bebeklerin %57’si bir hafta içinde kolik ağrılarından kurtulurken, plasebo grubunda bu oran %26 idi. Başka bir çalışmada, hafif ishal olan çocukların papatya karışımı ile tedavi edildiğinde daha hızlı iyileştiği bulunmuştu. (Bu çalışmalarda papatya diğer bitkilerle birlikte kullanılmıştır.)
- Ajwain
Hint mutfağı ve Ayurveda tıbbında temel gıdalardır. Hint yemeklerinde baharat karışımının bir parçası olarak kullanılan çekirdek benzeri bir meyvedir. Rezene ve kimyon tohumlarına benzer, kokusu ise kekiği andırır. Muhtemelen mideyi daha fazla asit üretmeye teşvik eden bir bileşik olan timol sayesinde, yüzyıllardır gaz ve şişkinliği gidermek için kullanılmaktadırlar.
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, sindirim sisteminde gıdaların geçiş hızını artırdığı, sindirim enzimlerinin aktivitesini yükselttiği ve yağların parçalanmasına yardımcı olan safra salgısını artırdığı görülmüştür. Araştırmalar ayrıca, normalde kasılmaları tetikleyen reseptörleri bloke ederek bağırsak kaslarını gevşeten antispazmodik etkileri olduğunu da göstermektedir. İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar sınırlıdır, ancak mutfakta kullanımı güvenli kabul edilmektedir.
Yüksek dozda alımı düşükle bağlantılı olduğu için hamile veya emziren kadınlar yüksek dozlardan kaçınmalıdır.
- Rezene
Rezene, birçok kültürde nefesin ferahlaması ve sindirime yardımcı olması için geleneksel olarak yemeklerden sonra çiğnenir. Tohumları, gaz birikimini ve şişkinliği önlemeye yardımcı olan çözünmez lif bakımından zengindir.
Rezene’nin ana aktif bileşeni olan anetol, kimyasal olarak dopamine benzer ve bağırsak kaslarını gevşetir; bu mekanizma laboratuvar çalışmalarında doğrulanmıştır. IBS hastaları üzerinde yapılan küçük bir denemede, rezene muhtemelen bu kas gevşetici etkisi nedeniyle kramp benzeri karın ağrısını azaltmıştır. Rezene suyu, uzun süredir bebeklerde gaz ve şişkinliği gidermek için kullanılmaktadır. İnsanlar üzerinde yapılan denemeler sınırlıdır, ancak rezene uzun yıllardır güvenle kullanılması, sindirim sağlığı bakımındaki geleneksel rolünü desteklemektedir.
- Kimyon
Kimyon da sindirim sorunlarını hafifletme konusunda aynı derecede uzun bir geçmişe sahiptir. Modern çalışmalar, kimyonun sindirim enzimlerinin aktivitesini artırarak gıdaların parçalanmasını hızlandırdığını göstermektedir. Ayrıca, yağların sindirilmesine ve besinlerin emilmesine yardımcı olan karaciğerden safra salınımını da teşvik eder.
Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmada, kimyonun gıdanın sindirim sisteminde kalma süresini yaklaşık %25 oranında kısalttığı, bunun da muhtemelen bu enzim ve safra etkilerinden kaynaklandığı bulunmuştur. IBS hastası 57 kişinin katıldığı bir klinik araştırmada, konsantre kimyon iki hafta içinde semptomları önemli ölçüde hafifletmiştir.
Otlar ve baharatlar tıbbi tedavinin yerini almaz, ancak dengeli bir beslenmeyi tamamlayabilir ve günlük sindirim sorunlarına destek sağlayabilir. Ancak kronik rahatsızlıkları olan veya ilaç kullanan kişiler önce bir sağlık uzmanına danışmalıdır.
Bu makale The Conversation’dan yayınlanmıştır.
Kaynak: https://studyfinds.org/
