Son zamanlarda kozmetik ürünlerde “alüminyum içermez” ifadesini hepiniz görmüşsünüzdür. Birçok kişi için şaşırtıcı olabilir ama burada alüminyumdan kastedilen aslında şap diye bildiğimiz doğal bir malzemedir. Potasyum sülfat ve alüminyumdan oluşan bir bileşim olan şap, büzücü/sıkılaştırıcı ve antibakteriyel özellikleriyle birçok kozmetik üründe yer alıyor. Ancak, bir tür mineral tuz olan potasyum alum anlamına gelen şapın kullanımına dair bazı çekinceler de var. Bunun nedenlerine geçmeden önce potasyum alum’un özelliklerine ve kullanım alanlarına biraz bakalım.
Kişisel bakım ürünlerinde potayum alum’un kullanılmasının en büyük nedeni büzücü/sıkılaştırıcı ve bakteriyostatik yani bakterilerin büyümesini önleyici özellikleri. Bu sayede bakteri üremesini azaltıyor ve raf ömrünü uzatabiliyor. Şap blokları, bakteri üremesini önledikleri ve iltihabı azalttığı için tıraş ürünlerinde de kullanılıyor. Tıraştan kaynaklanan kesikleri kapatmaya yardımcı olan styptic kalemlerin bileşenlerinden biri de şap. Ter kanallarını küçültme ve vücut kokusuna neden olan bakterileri azaltma kabiliyetiyle, bu tarz deodorant ve sticklerin de önemli bir bileşeni. Bazı insanlar yağlı cildi ve akneyi azaltmak için de şap kullanıyor. Şap, bazı cilt beyazlatma ürünlerinin içerik listesinde de görünse de cildi aydınlattığına dair bir kanıt yok.
İnsanlar şapı uzun süredir tıbbi olarak kullanıyor. Ancak bu konuda bilimsel bir çalışma olmadığı için cilt sağlığına uzun vadede herhangi bir faydası olup olmadığı bilinmiyor. Yapılan araştırmalar, şapın birçok yaygın bakteri türünün büyümesini engellediğini kanıtlıyor. Ama bu laboratuvar ortamında yapıldığı için insan derisi üzerindeki etkileri hala net değil.
Şapın cilt için riskleri
Şap, sağlık açısından bazı potansiyel riskler taşıyabilir. Bunlardan ilki zehirlenme. Bir kişinin gözüne şap veya kanama kalemi bulaşırsa tahrişe neden olabilir. Yutulduğunda ise şap mide bulantısı, kusma veya mide rahatsızlığı ile baş gösteren zehirlenmelere neden olabilir.
Çevresel Çalışma Grubu (EWG), potasyum alum’un uzun süreli kullanım için güvenli olmayabileceğine dair endişeler olduğunu belirtiyor. Bazı çalışmalar potasyum şap içeren deodorantlar ile meme kanseri oranları arasında bir ilişki olabileceğini bulmuş olsa da diğerleri bu bulguya katılmıyor. Neden derseniz, 400’den fazla kadının katıldığı bir araştırma, alüminyum içeren ter önleyicilerin sık kullanımının göğüs dokusunda alüminyum varlığıyla bağlantılı olduğunu buldu. Bunun meme kanseri gelişimi için bir risk faktörü olabileceği düşünülse de meme dokusundaki alüminyumun bu riski artırıp artırmadığını kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Alüminyum ile alzheimer hastalığından sorumlu nörolojik süreçler arasında da bir ilişki bulundu. Ama yine özel olarak şap kullanımına bakılmadı. Çevre bilimcileri de şapın çevre için toksik olabileceğine inanıyor ve henüz bu konuda da yeterince araştırma yok.
Kozmetik sektörü şap konusunda temkinli davranıp kullanımını azaltmaya yönelmiş olsa da bu ürün suçluluğu tamamen kanıtlanan kadar hayatımızda yer almayı sürdürecek gibi görünüyor. Bunu kullanıp kullanmama kararı ise şimdilik tamamen size bağlı.
Kaynak: www.medicalnewstoday