Evinizdeki kullanım tarihi geçmiş ilaçlarla ne yapmanız gerektiği sizin de kafanızı kurcalıyor mu? Onlardan nasıl kurtulmak gerektiğini öğrenmek kadar bazılarının hala işe yarayıp yaramadığı da birçok kişi için merak konusu.
Üreticiler, ilacın ne kadar süre güvenli ve etkili kalacağını belirlemek için yaptıkları testlere dayalı olarak ilaçların son kullanma tarihlerini belirler. Bazı ilaçlar içinse, açıldıktan sonraki süre büyük önem taşır. Bu ilaçların kullanılmasından sadece birkaç gün veya hafta sonra geçerlilikleri sona erer. Toz halinde bir antibiyotik süspansiyonu hatırlayın. Bu ilaç eczane rafında iki yıl boyunca iyi olabilir ancak su ekleyip kullanmaya başladıktan sonra ömrü en fazla iki haftadır. Peki bu özellikteki ilaçlar hariç diğerleri için son kullanma tarihi gerçekten “son” mu?
California Üniversitesi Eczacılık Okulu’nda klinik eczacı olan Lee Cantrell ve üç meslektaşı, yaptıkları bir çalışmayla bir eczane dolabında açılmadan bekleyen, 28 ila 40 yıl önce son kullanma tarihleri geçmiş birbirinden çok farklı 14 aktif bileşen içeren 8 ilacı test etti. Sonuçlar, ilaç bileşenlerinin yüzde 86’sının hala olması gereken konsantrasyona sahip olduğunu ortaya koydu. Bulgular, asetaminofen ve opioid ağrı kesici hidrokodon gibi bazı ilaçların etkilerini çok uzun bir süre koruduğunu gösterdi. Ancak ilaçların insanlarda test edilmediğini hatırlatalım. Bu nedenle Cantrell ve arkadaşları son kullanma tarihi geçmiş ilaçları almanın uygun olduğunu söyleme konusunda temkinli. Bu araştırma tek örnek değil. 2006 yılında Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ile özel bir ilaç şirketi, 122 farklı ilaç ürününü test etti ve %88’inin son kullanma tarihlerinin üzerinden ortalama 5,5 yıl geçmesine rağmen hala güvenli olduğunu buldu. FDA ve benzeri kurumlar acil halk sağlığı durumları için gerekli olan son kullanma tarihi geçmiş ilaçları test ederek güvenli olduğu tespit edilenlerin son kullanma tarihlerini de uzatabiliyor.
Tüm bunlar süresi geçmiş de olsa ilaçları kullanabileceğiniz anlamına gelmiyor elbette. Zaten otoriteler de son kullanma tarihi geçmiş ilaçları almamanızı tavsiye ediyor. Bunların başında antibiyotikler var. Ayrıca göz damlaları, insülin gibi ilaçlarda da son kullanma tarihine uymak şart.
Bir öneri daha: banyodaki ecza dolabı ilaçları saklamak için aslında hiç de uygun bir yer değil. Yüksek sıcaklıklar ve nem, ilacın daha hızlı parçalanmasına neden olabilir. İlaçları doğrudan güneş ışığının ve tabi çocukların erişemeyeceği serin ve kuru yerlerde saklamak en doğrusu. Ama tabi ki şişe üzerinde farklı saklama talimatları varsa bunlara mutlaka uyun. Peki tarihi geçmiş ve kullanılmayan ilaçları nasıl ortadan kaldırmalı diye sorarsanız, bunun için de en uygun adres eczaneler. Artık işe yaramayan ilaçları eczacınıza teslim etmek iyi bir çözüm olabilir.
Kaynak: https://www.nytimes.com/